Αυτό τον Σεπτέμβριο στη Βιέννη χτυπά η «καρδιά» των Νεοελληνικών Σπουδών σε πανευρωπαϊκό επίπεδο.  Με την υποστήριξη του πρύτανη του Πανεπιστημίου της Βιέννης, η έδρα Νεοελληνικών Σπουδών, το Τμήμα Βυζαντινών και Νεοελληνικών Σπουδών και η Αυστριακή Εταιρεία Νεοελληνικών Σπουδών ανέλαβαν, κατόπιν αναθέσεως από την Ευρωπαϊκή́ Εταιρεία Νεοελληνικών Σπουδών (ΕΕΝΣ), τη διοργάνωση του 7ου Ευρωπαϊκού Συνεδρίου Νεοελληνικών Σπουδών. Παίρνοντας τη σκυτάλη από το Πανεπιστήμιο του Λουντ (Lund, Σουηδία), όπου πραγματοποιήθηκε το προηγούμενο συνέδριο το 2018, το Πανεπιστήμιο της Βιέννης διοργανώνει από τις 11 έως τις 14 Σεπτεμβρίου 2023 τη μεγαλύτερη ακαδημαϊκή συνάντηση Νεοελληνικών Σπουδών στην Ευρώπη, στους χώρους του Campus AAKH του πανεπιστημίου. (περίληψη κειμένου Ιωάννης Μπρίγκος, για την ανάγνωση ολόκληρου του άρθρου κάντε κλικ στον τίτλο)

Φθίνουν οι Νεοελληνικές Σπουδές; Ένα ιδιαίτερα επιτυχημένο διεθνές συνέδριο στη Βιέννη έρχεται να αποδείξει το ακριβώς αντίθετο. Οι νεοελληνίστριες και οι νεοελληνιστές της Ευρώπης, φιλόλογοι και συγκριτολόγοι, γλωσσολόγοι, ιστορικοί πολλών ειδικοτήτων, θεατρολόγοι και ειδικοί του κινηματογράφου, ιστορικοί της τέχνης και ειδικοί των ψηφιακών ανθρωπιστικών σπουδών από 25 χώρες, από τη Φινλανδία έως την Ισπανία και από το Ηνωμένο Βασίλειο έως τη Γεωργία, από τη Γαλλία έως την Τουρκία και βέβαια από την Ελλάδα και την Κύπρο, ακόμη και από τις Ηνωμένες Πολιτείες και την Κίνα έδωσαν ραντεβού στη Βιέννη στο 7ο Ευρωπαϊκό Συνέδριο Νεοελληνικών Σπουδών με τίτλο «Προσεγγίσεις και εστιάσεις στον Νέο Ελληνισμό: κείμενα, εικόνες, αντικείμενα, ιστορίες»από τις 11 έως τις 14 Σεπτεμβρίου 2023. (περίληψη κειμένου Ιωάννης Μπρίγκος, για την ανάγνωση ολόκληρου του άρθρου κάντε κλικ στον τίτλο)

Το εξαιρετικά επιτυχημένο 7ο συνέδριο Νεοελληνικών Σπουδών μάς έδειξε τη ζωντάνια των Νεοελληνικών Σπουδών σήμερα. Επιστημονικότητα, λοιπόν, ή άνοιγμα στην κοινωνία; Το ερώτημα δεν είναι διλημματικό. Και τα δύο έχει αποδειχθεί ότι είναι εφικτά. Πρώτος καθηγητής της έδρας Νεοελληνικών Σπουδών στη Βιέννη, στο πλαίσιο του προϋπάρχοντος Ινστιτούτου Βυζαντινών Σπουδών, υπήρξε ο Gunnar Hering. Προσανατολίσθηκε στη διδασκαλία της ιστορίας παράλληλα προς αυτή της γλώσσας και της ιστορίας των ιδεών. Συνεργάσθηκε με συναδέλφους της Ιστορίας, Νοτιοανατολικής Ευρωπαϊκής Ιστορίας, Φιλοσοφίας, Σλαβικών και Ρομανικών γλωσσών κ.ά. Η σημερινή κάτοχος της έδρας, Μαρία Στασινοπούλου, εκμεταλλευόμενη και το υπόβαθρο της ύπαρξης στην αυστριακή πρωτεύουσα των δύο ελληνικών κοινοτήτων (από τον 18ο αι.), ανέπτυξε προγράμματα ερευνητικά που συγχρηματοδοτούνται από το Αυστριακό Ταμείο για την Ερευνα ή από την Αυστριακή Ακαδημία Επιστημών. Οι Νεοελληνικές Σπουδές είναι ζωντανές όταν υπάρχουν δάσκαλοι και ερευνητές που πιστεύουν στην αποστολή τους, αφουγκράζονται την κοινωνία στην οποία δρουν, συνδιαλέγονται με τα νέα ρεύματα με ανοιχτούς ορίζοντες. (περίληψη κειμένου Ιωάννης Μπρίγκος, για την ανάγνωση ολόκληρου του άρθρου κάντε κλικ στον τίτλο)

From the 11th to the 14th of September 2023 the heart of Modern Greek Studies beat at the University of Vienna. The Department of Byzantine and Modern Greek Studies of the Faculty of Historical and Cultural Studies, the European Society of Modern Greek Studies and the Austrian Society of Modern Greek Studies organized the 7th European Congress of Modern Greek Studies entitled “Zoom in and Focus on Modern Hellenism: texts, images, objects, histories”.There was a strong focus on Early Modernity, also due to the long tradition of Greek commercial, literary and printing presence in Vienna and of the relevant scholarship starting already in the 19th century with Emile Legrand and Spyridon Lambros and continuing to this day, as Professor Maria A. Stassinopoulou of the University of Vienna and the Austrian Society of Modern Greek Studies explained in her inaugural speech on behalf of the organizing committee. Papers on prose and poetry discussed great figures of modernity such as Kavafy and Kazantzakis, but also reached into the narratives of utopia and dystopia in contemporary literary publications and media. The intersection between migration and language, the history of the language question, and language in the media were discussed in numerous papers. (περίληψη κειμένου Ιωάννης Μπρίγκος, για την ανάγνωση ολόκληρου του άρθρου κάντε κλικ στον τίτλο)

Με ποιον τρόπο άφησαν οι συλλογικές ιστορικές εμπειρίες του Νεότερου Ελληνισμού το αποτύπωμά τους στο χώρο της λογοτεχνίας και των εικαστικών τεχνών και ποια βασικά θέματα ή αφηγήσεις αποκαλύπτουν αυτές οι καλλιτεχνικές εκφράσεις; Εξετάζοντας τον αντίκτυπο των διασπορών, των μεταναστεύσεων και των αναγκαστικών μετακινήσεων πληθυσμών, ποιες ιστοριογραφικές ερμηνείες και προσεγγίσεις έχουν χρησιμοποιηθεί για να ρίξουν φως στην εξελισσόμενη ταυτότητα του Νεότερου Ελληνισμού, και πώς αυτές οι ερμηνείες διαμόρφωσαν την κατανόηση της ελληνικής διασπορικής εμπειρίας; Στο πλαίσιο της ιστορίας του ελληνικού βιβλίου και της τυπογραφίας, πώς το έντυπο υλικό συνέβαλε στις πολλαπλές εκφράσεις και αναπαραστάσεις του Νεότερου Ελληνισμού, ιδιαίτερα σε σχέση με τη θρησκεία, τη γλώσσα και την πολιτισμική ταυτότητα, και ποιος ο ρόλος του γραπτού λόγου στη διατήρηση και διαμόρφωση αυτής της πολιτισμικής κληρονομιάς; Αυτές και παρόμοιες θεματικές κατηγορίες αποτέλεσαν το επίκεντρο του 7ου Ευρωπαϊκού Συνεδρίου Νεοελληνικών Σπουδών. Σε μια γόνιμη και εποικοδομητική εκδήλωση, περισσότεροι από 250 νέοι και παλαιότεροι ακαδημαϊκοί από διάφορα επιστημονικά πεδία και από όλο τον κόσμο εξέτασαν νέες προσεγγίσεις και υποκείμενα ρεύματα ενός ζωντανού ακαδημαϊκού χώρου. Η συμμετοχή επιστημόνων από διάφορους φορείς, όπως σχολεία, μουσεία, μνημεία, πανεπιστήμια και φορείς διαχείρισης πολιτιστικής κληρονομιάς, οι οποίοι συμμετείχαν σε ζωηρές συζητήσεις επί τέσσερις ημέρες, ανέδειξαν περαιτέρω τη διεπιστημονικότητα του συνεδρίου.

Είπαν για το Συνέδριο στα ΜΚΔ:

Katerina Kostiou: Το 7ο Συνέδριο της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Νεοελληνικών Σπουδών ολοκληρώθηκε, όπως πάντα με επιτυχία, αυτή τη φορά στην υπέροχη Βιέννη απο τις 10 έως και τις 14 Σεπτεμβρίου. Ευχαριστούμε τον Vassilis Sabatakakis και την Maria Stassinopoulou για την άψογη διοργάνωση.

Vasilis Sabatakakis: Μόνον όταν περάσουν κάποιες μέρες αντιλαμβάνεσαι ότι έχεις συνυπάρξει σε εντατικούς ρυθμούς με πολλούς ανθρώπους και αυτό σου έχει αφήσει έντονες και ωραίες αναμνήσεις. Στη Βιέννη, πραγματοποιήθηκε το 7ο Ευρωπαϊκό Συνέδριο Νεοελληνικών Σπουδών, στους όμορφους και λειτουργικούς χώρους του πανεπιστημίου μίας πόλης που έχει ιστορική σημασία για τον ελληνισμό. Μέσα σε μία δημιουργική αλλά και ευχάριστη ατμόσφαιρα όπου αναδείχτηκε ο δυναμισμός των νεοελληνικών σπουδών στην Ευρώπη. Η επιτυχία του Συνεδρίου οφείλεται, στην εντατική επί διετία δουλειά της καθηγήτριας Μαρίας Στασινοπούλου και των μελών της οργανωτικής επιτροπής πάντα σε άψογη συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Εταιρεία Νεοελληνικών Σπουδών, στην επιστημονική επιτροπή του συνεδρίου και φυσικά στους 250 συναδέλφους, παλαιότερους και νεότερους, που έρχονταν από 25 διαφορετικές χώρες. Με τα καλύτερα συναισθήματα.

Julia Chatzipanagioti-Sangmeister: Η εβδομάδα που πέρασε μονοπωλήθηκε από το 7ο συνέδριο της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Νεοελληνικών Σπουδών. Από τη Δευτέρα έως και την Πέμπτη, δεκάδες ανακοινώσεις σε έξι παράλληλες συνεδρίες ανέπτυξαν έναν επιστημονικά γόνιμο και απολαυστικό διάλογο μεταξύ των διαφόρων κλάδων της φιλολογίας και της ιστορίας. Όλες οι ανακοινώσεις που άκουσα ήταν εξαιρετικές - και υπήρχαν σίγουρα και πολλές άλλες εξίσου καλές στις οποίες δεν μπόρεσα να πάω. Η οργάνωση από την Καθηγήτρια Νεοελληνικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο της Βιέννης, Μαρία Στασινοπούλου, από τους συνεργάτες της (οι νεοελληνίστριες/ές Hudler, Μπρίγκος, Ransmayer, Σαμπάνης κ.α.) και από τον Βασίλη Σαμπατακάκη, Καθηγητή Νεοελληνικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο της Λουντ (Σουηδία) και Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Νεοελληνικών Σπουδών, δημιούργησε το κατάλληλο φόρουμ και τις ευνοϊκές συνθήκες για μια ιδιαίτερα ποιοτική επιστημονική συνάντηση, που προκαλεί αισιοδοξία για το μέλλον των Νεοελληνικών Σπουδών. Ο ιδρυτής των Νεοελληνικών Σπουδών στη Βιέννη, ο κορυφαίος ιστορικός Gunnar Hering, θα ήταν υπερήφανος για τη συνέχεια του έργου του.